Δευτέρα 23 Μαΐου 2022

Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος: Γιατί ανακαλεί τη δωρεά του προς το Υπουργείο Πολιτισμού για τους «Δεσμώτες του Φαλήρου»

Dersmotes_Faliroi Αναστασία Κουκά 20/05/2022, 19:30 20 Thema Insights
Στα ίχνη της κρυμμένης σκόνης! 20/05/2022, 18:29 Η οπτική ίνα φτάνει σε όλο και περισσότερα σπίτια και επιχειρήσεις 23/05/2022, 11:14 Οι οδηγοί που βγαίνουν νικητές του παιχνιδιού 20/05/2022, 11:51 Οι μακροχρόνιες περιπέτειες της σημαντικής ανακάλυψης και οι λόγοι που οδήγησαν στην ανάκληση της δωρεάς Άδοξα, και χωρίς αποτέλεσμα, λήγει η προγραμματισμένη συνεργασία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού που αφορά στην προστασία και ανάδειξη της σημαντικότατης ανακάλυψης της Νεκρόπολης του Φαλήρου, που έγινε το 2016, κατά τη διάρκεια κατασκευής του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Με μία αιφνιδιαστική κίνηση το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ανακοίνωσε, πριν από λίγο, την ανάκληση της δωρεάς ύψους €4.050.000 προς το ΥΠΠΟΑ εξαιτίας των μεγάλων καθυστερήσεων που έχουν σημειωθεί στον σχεδιασμό και την υλοποίηση του μουσείου που επρόκειτο να φιλοξενήσει τα αρχαιολογικά ευρήματα, μεταξύ των οποίων και οι 79 «Δεσμώτες του Φαλήρου», στον τόπο όπου ανακαλύφθηκαν. «Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) ύστερα από πέντε χρόνια συνεχών καθυστερήσεων και αδράνειας από πλευράς των αρμόδιων φορέων αναγκάστηκε να προχωρήσει σε ανάκληση της δωρεάς του, με αντικείμενο τη χρηματοδότηση εκπόνησης μελέτης, κατασκευής και προμήθειας εξοπλισμού του «Εκθεσιακού Κτιρίου - Κέλυφος Πολυανδρίου» αναφέρει η ανακοίνωση. Όπως σημειώνεται, η πρόθεση για χρηματοδότηση του έργου είχε εκφραστεί από τον Φεβρουάριο του 2017. Το Ίδρυμα, μάλιστα, είχε έρθει σε συμφωνία με τον διεθνούς φήμης Ιταλό αρχιτέκτονα Renzo Piano και τους συνεργάτες του προκειμένου να αναλάβουν εκείνοι τη δημιουργία της μουσειακής κτιριακής υποδομής. Πέντε χρόνια μετά, ωστόσο, φαίνεται πως το φιλόδοξο όσο και πολυσύνθετο αυτό έργο δεν έχει καν ξεκινήσει. «Από την αρχή των συζητήσεων του ΙΣΝ με το ΥΠΠΟΑ, η πορεία του έργου χαρακτηρίσθηκε από διαρκείς και συστηματικές καθυστερήσεις, ενώ στο διάστημα αυτό, αναγνωρίζοντας το ειδικό βάρος που φέρει η πραγματοποίηση του έργου, το ΙΣΝ προχώρησε, ύστερα από αιτήματα του ΥΠΠΟΑ, τόσο σε τροποποίηση της αρχικής σύμβασης δωρεάς, όσο και σε πολλαπλές παραχωρήσεις χρονικών παρατάσεων για την υλοποίησή του. Το τελευταίο διάστημα δε, και παρά την τακτική επικοινωνία του ΙΣΝ προς το ΥΠΠΟΑ, δεν έχουμε λάβει καμία ουσιαστική ενημέρωση αναφορικά με τον τρόπο και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της δωρεάς» υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση η οποία εξηγεί τους λόγους που οδήγησαν στην απόφαση της ανάκλησης της δωρεάς, Να θυμίσουμε στο σημείο αυτό πως παρότι η ανακάλυψη στην περιοχή του Φαληρικού Όρμου αποτέλεσε σημαντικότατη αρχαιολογική είδηση που ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, οι 79 ανθρώπινοι σκελετοί από την ομαδική ταφή ου 7ου αι. π. Χ. που βρέθηκαν σιδεροδέσμιοι παρέμεναν για χρόνια παρατημένοι κάτω από μία τέντα με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να καταστραφούν. Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον του μοναδικού ευρήματος, από τον Ιανουάριο του 2020, αποκαλύπτοντας μάλιστα πως ένα μεγάλο μέρος του έχει ήδη χαθεί. «Η εικόνα που εμφανίζει η ανασκαφή των Δεσμωτών είναι εξαιρετικά δυσάρεστη. Η ευθύνη είναι τεράστια. Διασύρεται το ΥΠΠΟΑ από λόγους καθαρής ιδεοληψίας. Το εύρημα το οποίο προκάλεσε το ενδιαφέρον της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας εγκαταλείφθηκε στη τύχη του. Το αποτέλεσμα μετράει και αυτό είναι η απραξία. Όχι μόνο για αυτά που κάνουμε, αλλά και για αυτά που δεν κάνουμε φέρουμε ακεραία την ευθύνη. Έχουν σημειωθεί ουσιαστικές παραλείψεις από το 2016 και το εύρημα βρίσκεται σε επικίνδυνη κατάσταση» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά η ίδια αφήνοντας αιχμές για την ηγεσία του υπουργείου της προηγούμενης Κυβέρνησης η οποία τασσόταν υπέρ της παραμονής των «Δεσμωτών του Φαλήρου» στο χώρο του Φαληρικού Όρμου όπου ανακαλύφθηκαν το 2016. Το θέμα παραπέμφθηκε στο αρμόδιο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο το οποίο γνωμοδότησε, τον Φεβρουάριο του 2020, υπέρ της προσωρινής απόσπασης των ευρημάτων, κατά ύψος ή μεταφορά σε κοντινή θέση, με στόχο την εξυγίανση του υπεδάφους και την συνακόλουθη επανατοποθέτησή τους. Η διαδικασία αυτή ωστόσο δεν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα. Το Υπουργείο Πολιτισμού πάντως, το οποίο δεν έχει δώσει, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, κάποια επίσημη απάντηση, θα σταθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, στο γεγονός ότι σύμβαση με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος υπεγράφη το καλοκαίρι του 2021 και ότι οι διαδικασίες εγκρίσεων μελετών από το ΚΑΣ ενός τόσο σύνθετου έργου απαιτούν χρόνο.

Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2022

Η δημοκρατία γεννήθηκε κατά λάθος

Β. Ραφαηλίδης – Το ιδανικό του Σόλωνα, που έζησε από το 639 μέχρι το 559, δηλαδή 80 χρόνια, ήταν η ευνομία. Όπως όλοι οι καλοπροαίρετοι ιδεαλιστές, έτσι και ο Σόλωνας πίστευε πως αρκεί να υπάρξουν καλοί και δίκαιοι νόμοι για να πάει, αν όχι καλά, τουλάχιστον καλύτερα ο κόσμος. (Όλα τα επίθετα είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται στο συγκριτικό βαθμό: Δεν υπάρχει καλό καθαυτό, υπάρχει όμως καλύτερο, που σημαίνει καλύτερο σε σύγκριση με κάτι άλλο που είναι λιγότερο καλό. Η διαλεκτική αρχίζει με την κατανόηση της σημασίας του συγκριτικού βαθμού των επιθέτων).
Ωστόσο, είναι φανερό πως δεν αρκεί να υπάρχουν καλοί νόμοι, όταν δεν ισχύουν εξίσου για όλους. Αυτό το ιδανικό, της ισότητας όλων απέναντι στους νόμους, ο Σόλων δεν το γνωρίζει και τόσο καλά. Εντούτοις, η έννοια της ισονομίας (της ισότητας απέναντι στο νόμο) θα προκόψει από την ευνομία: Η ισότητα όλων απέναντι σε κακούς νόμους δεν έχει νόημα. Με τους διαδόχους, τρόπον τινά, του Σόλωνα, τον Πεισίστρατο, τον Κλεισθένη και τον Θεμιστοκλή, η ιδέα της ισονομίας θα εδραιώνεται ολοένα και περισσότερο, και διά της ισονομίας που αρχίζει με τη σολώνεια ευνομία, οι Αθηναίοι θα καταλήξουν στη δημοκρατία. Βέβαια, η ισονομία δεν παρέχει στέρεα βάση για μια δημοκρατία διάρκειας. Διότι η έννοια της ισονομίας εμπεριέχει γερή δόση ιδεαλισμού: Η ισότητα απέναντι στους νόμους είναι κάτι το αφηρημένο, που είναι δύσκολο να παράγει συγκεκριμένα αποτελέσματα, αν δεν υπάρξουν θεσμοί που να κάνουν τους νόμους όντως σεβαστούς από όλους. Αλλά και οι θεσμοί είναι κάτι το αφηρημένο: Αλλάζουν όταν αλλάζουν οι πραγματικές, υλικές συνθήκες μιας κοινωνίας και συμπαρασύρουν στην αλλαγή και τους νόμους που πρέπει να αλλάξουν. Και άλλαξε και ξανάλλαξε τους νόμους για να τους προσαρμόσεις στις αλλαγμένες συνθήκες, τους κάνεις τελικά φυσαρμόνικα, που παίζει στο σκοπό που σφυράν οι συνθήκες.
Μ’ άλλα λόγια, δεν είναι οι νόμοι που αλλάζουν τον κόσμο, είναι ο αλλαγμένος κόσμος που αλλάζει τους νόμους. Παρά ταύτα, ο νομικισμός, δηλαδή η ιδεαλιστική πίστη στη αξία και τη σημασία του νόμου, πιστεύει ακράδαντα πως ο κόσμος δεν πάει καλά διότι οι νόμοι δεν είναι καλοί, ή διότι δεν εφαρμόζονται καλά. Παρά τις τιτάνιες προσπάθειες της σπουδαίας νομικής επιστήμης, οι καλοί νόμοι συνεχίζουν να υπάρχουν μέσα σ’ έναν κακό κόσμο, που μόλις και μετά βίας τον φέρνουν σε λογαριασμό διά του καταναγκασμού και της ποινής. Στην ταξική κοινωνία η πραγματική ισονομία είναι απολύτως αδύνατη. Πάντα κάποιοι, οι οικονομικά ισχυρότεροι, θα ευνοούνται περισσότερο από τους νόμους, και πάντα κάποιοι άλλοι, οι οικονομικά ασθενέστεροι, θα ευνοούνται λιγότερο, ή και καθόλου, από τους ίδιους ακριβώς «δίκαιους» νόμους. Η δικαιοσύνη δεν είναι πρόβλημα νομικό, είναι πρόβλημα οικονομικό, όπως θα δείξει ο Μαρξ. Πάρα ταύτα, η σχετική αυτονομία του εποικοδομήματος από την οικονομική βάση μπορεί όντως να οδηγήσει σε μια πρόσκαιρη ισονομία. Και η πιο μακρόχρονη, πλήρης αλλά πρόσκαιρη ισονομία που εμφανίστηκε ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία, είναι αυτή που πέτυχαν οι Αθηναίοι στα πενήντα μόνο χρόνια της ακμής της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. (Δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως τα θαύματα δεν είναι για να διαρκούν. Αν διαρκούσαν δεν θα ήταν θαύματα). Όμως, σ’ αυτά τα πενήντα χρόνια της ακμής της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, η ισονομία είναι μια συγκλονιστική πραγματικότητα, που δεν πρέπει να τολμήσουμε να την επαναλάβουμε, διότι εμφανίστηκε κάτω από εντελώς ειδικές και συγκεκριμένες συνθήκες, που δεν αναπαράγονται. Οι νόμοι μπορούν να αναπαραχθούν, όχι όμως και οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που τους δημιούργησαν. Οι νόμοι δεν λειτουργούν αυτονομημένοι από τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, αφού είναι δημιουργήματα αυτών των συνθηκών. Η πίστη στην αυτόνομη αξία των νόμων είναι καθαρός ιδεαλισμός, κατάλληλος μόνο για αφελείς δικαστές που δύσκολα υποπτεύονται πως είναι κι αυτοί υπηρέτες της άρχουσας τάξης. Ας δούμε, λοιπόν, ποιες ήταν οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες στην Αθήνα, στην εποχή του Σόλωνα, που τον οδήγησαν να φτιάξει αυτούς τους συγκεκριμένους νόμους και όχι άλλους, που ενδεχομένως θα έφτιαχνε ένας άλλος, σε άλλη εποχή και για άλλο λαό, που θα ζούσε κάτω από άλλες συνθήκες και συνεπώς θα είχε άλλες προοπτικές. Όμως πριν φτάσουμε στην ισονομία της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, ας δούμε πρώτα την ευνομία, που είναι μια έννοια που εμφανίζεται για πρώτη φορά στην Ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, χάρη στην ιδιοφυΐα του Σόλωνα. (Ο ρόλος της προσωπικότητας στην Ιστορία είναι τεράστιος, αλλά καμιά προσωπικότητα δεν μπορεί να παίξει το ρόλο της έξω από τη συγκεκριμένη εποχή και τις ειδικές συνθήκες που την ανέδειξαν. Ο Περικλής δεν ήταν… Βενιζέλος και ο Βενιζέλος δεν ήταν Περικλής. Και μη μου πείτε: Ναι, αλλά αν ο Βενιζέλος ζούσε στη εποχή του Περικλή… γιατί θα σας απαντήσω: Ναι, αλλά αν η γιαγιά μου είχε καρούλια…) Λοιπόν, μέχρι τον 8ο αλλά και μεγάλο μέρος του 7ου αιώνα, η Ιστορία των Αθηνών δεν είναι η Ιστορία μιας πόλης-κράτους, αλλά η Ιστορία των αριστοκρατικών γενών: των Αλκμαιωνιδών, των Μεδοντιδών, των Ετεοβουτάδων, των Λυκομιδών, των Φαλαϊδών και άλλων. Οι τυπικά ελληνικές καταλήξεις σε -ίδης και -άδης των επιθέτων σημαίνουν «γιος του…» και συνεπώς δηλώνουν το γένος στο οποίο ανήκει κανείς. Όπως το αρχαίο Αλκμαιωνίδης σημαίνει «ο ανήκων στο γένος των Αλκμαιωνιδών», έτσι και το νέο Μιχαηλίδης π.χ. σημαίνει «ο ανήκων στο γένος των Μιχαηλίδη-δων», δηλαδή αυτών που είχαν κοινό πρόγονο κάποιον Μιχαήλ ή Γαβριήλ ή Ραφαήλ ή όποιο άλλο λιγότερο βιβλικό πρόσωπο. Σημειώνουμε, με την ευκαιρία, πως η κατάληξη -ηλ είναι τυπικότατα εβραϊκή, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως όταν πριν από την ελληνική κατάληξη -ίδης υπάρχει η εβραϊκή κατάληξη -ηλ, το περί ου ο λόγος πρόσωπο είναι… εβραϊκής καταγωγής. Το χριστιανικό εορτολόγιο είναι γεμάτο από εβραϊκά ονόματα και αν η Μιριάμ (όχι Μαριάμ, που είναι και αυτό ελληνικό), που στα εβραϊκά σημαίνει δάκρυ, έγινε επί το ελληνικότερο Μαρία, δεν παύει να είναι η παλιά Μιριάμ ντυμένη… ελληνικά. Αυτά για όσους ηλίθιους λένε πως λέω αυτά που λέω διότι, όπως… μαρτυράει το όνομα μου, είμαι… Εβραίος, και μάλιστα σιωνιστής! Η ελληνική εκδοχή της μωρίας παραμένει συνυφασμένη με την ελληνική εκδοχή της αμάθειας. Και το μείγμα μωρίας και αμάθειας είναι άκρως εκρηκτικό και συνεπώς επικίνδυνο. Οι σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους διαμεσολαβούνται από τη σχέση του κάθε ανθρώπου, ή μιας ομάδας ανθρώπων, με τα πράγματα. Και είναι αλλοτριωμένες ακριβώς γι’ αυτό: Ανάμεσα στους ανθρώπους παρεμβαίνουν πράγματα, που εμποδίζουν την απευθείας επαφή ανθρώπου με άνθρωπο και αποξενώνουν (κάνουν αλλότριο, ξένον, άλλον) τον άνθρωπο για τον ίδιο του τον εαυτό. Αυτό και μόνο είναι το ουσιαστικά καινούριο που έφερε ο μαρξισμός στη μελέτη των ανθρώπινων σχέσεων. Μέχρι τον Μαρξ κανείς δεν είχε υποπτευθεί ότι οι σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους διαμεσολαβούνται από τα πράγματα. Συνεπώς, πρέπει να γίνει μια δουλειά πάνω στα πράγματα, ώστε να μην καταστρέφονται οι ανθρώπινες σχέσεις από την επιθυμία κατοχής των πραγμάτων, που λέγεται «ιδιοκτητικό συναίσθημα» (ή ένστικτο, κατά μια άποψη λιγότερο ορθή επιστημονικά). Φυσικά, η κατοχή γης ήταν και παραμένει η βασική επιθυμία κάθε ανθρώπου με έντονο ιδιοκτητικό συναίσθημα. Και η γη είναι το κατ’ εξοχήν «πράγμα», γιατί δεν μετακινείται και η επιφάνειά της ούτε μεγαλώνει ούτε μικραίνει. Είναι μια «σταθερή αξία». Στην προσολώνεια Αθήνα, ολόκληρη η γη ανήκε στα αριστοκρατικά γένη. Οι μικροκτηματιές χωριάτες, και κυρίως οι θήτες, δηλαδή οι ακτή μονές χωρικοί και οι εργάτες, όπως θα λέγαμε σήμερα, μπορούσαν να νοικιάσουν χωράφια από τους κτηματίες και να τα καλλιεργήσουν, δίνοντάς τους όμως το ένα έκτο της ετήσιας παραγωγής. Τούτοι οι ενοικιαστές γης λέγονταν εκτήμοροι. Όπως ήταν φυσικό, το να κάθεσαι και να εισπράττεις άκοπα το ένα έκτο της σοδειάς είναι μια τόσο φανερή αδικία, που μπορεί να οδηγήσει σε αιματηρές κοινωνικές ταραχές. Ο Σόλων το κατάλαβε αυτό. Και για να γλιτώσει τους αριστοκράτες, στους οποίους ανήκε, από τα χειρότερα, τους έπεισε πως πρέπει να μην υπάρχουν εκτήμοροι και συνεπώς, όσα κτήματα δεν μπορούσαν να τα καλλιεργήσουν οι ίδιοι οι αριστοκράτες με τους δούλους τους, έπρεπε να δίνονται στους ακτήμονες. Είναι η πρώτη γνωστή στην Ιστορία «αγροτική μεταρρύθμιση» και η πρώτη μεγάλη απόφαση (θα ακολουθήσουν κι άλλες, όπως θα δούμε) του «πρώτου πολιτικού της ευρωπαϊκής Ιστορίας», όπως χαρακτήρισαν τον Σόλωνα. Αλλά ο Σόλων δεν ενεργεί από μεγαλοθυμία. Ενεργεί από σύνεση. Βλέπει πως η κοινωνική αναταραχή έχει φτάσει στα όρια της εξέγερσης και προσπαθεί να την προλάβει. Όμως, την κοινωνική αναταραχή δεν την προετοίμαζαν τόσο οι ακτήμονες θήτες και οι φτωχοί μικροκτηματίες, που έτσι κι αλλιώς τα βόλευαν και δεν ήταν άλλωστε δούλοι, αλλά οι ίδιοι οι δούλοι. Όμως οι δούλοι δεν ήταν ούτε εχθροί, ούτε ξένοι. Ήταν οι πρώην ελεύθεροι Αθηναίοι, που γίνονταν δούλοι του κτηματία, όταν δεν μπορούσαν να ξεπληρώσουν τα προς αυτόν χρέη τους. Τούτο το τρομερό γεγονός η αστική ιστοριογραφία το περνάει στα γρήγορα. Προφανώς οι αστοί ιστορικοί ντρέπονται να πουν πως Έλληνες ήταν και οι δούλοι και πως στην κατάσταση της δουλείας μπορούσε να περιπέσει ο οποιοσδήποτε ακτήμονας. Η ζωή του Σόλωνα, λοιπόν, συμπίπτει με μια περίοδο κρίσης, που προκαλείται από το γεγονός πως ενώ γύρω στα 600 π.Χ. το εμπόριο βρίσκεται σε ακμή, η οικονομία της Αττικής δεν είναι εμπορική, αλλά παραμένει αγροτική. Την οικονομική ζωή την ελέγχουν ακόμα οι γαιοκτήμονες (που προκαλούν μύρια προβλήματα με τους τσακωμούς τους με τους θήτες) και όχι οι έμποροι, όπως ήδη γινόταν στις άλλες ελληνικές πόλεις, και κυρίως στην Κόρινθο, όπου πολιτειακό καθεστώς ήταν η εμπορική τυραννίδα και όχι η αγροτική αριστοκρατία. Μια προσπάθεια που έγινε να εγκαθιδρυθεί και στην Αθήνα η προοδευτικότερη της αριστοκρατίας τυραννίδα, το 636 ή το 632 με τον ολυμπιονίκη Κύλωνα, αποτυγχάνει παταγωδώς και ο ένδοξος Κύλων δολοφονείται. Το «Κυλώνειο άγος», τουτέστιν την ντροπή για το φόνο του Κύλωνα, οι Αθηναίοι θα το εφεύρουν πολύ αργότερα, όταν γίνουν δημοκράτες. Προς το παρόν, οι αριστοκράτες πανηγυρίζουν για την παράταση ζωής που πήρε το ετοιμόρροπο κοινωνικό καθεστώς τους. Όμως ο Σόλων, που είναι ένας από τους βασικούς υπεύθυνους που δεν εμφανίστηκε έγκαιρα και στην Αθήνα η τυραννίδα, το μόνο που κατάφερε τελικά με τις περίφημες μεταρρυθμίσεις του ήταν να επιβραδύνει την αναπόφευκτη εμφάνισή της. Καμιά προσωπικότητα δεν είναι δυνατό να ανακόψει τη φορά κίνησης της Ιστορίας. Το μόνο που μπορεί η προσωπικότητα είναι να λειτουργήσει άλλοτε σαν επιταχυντής του ιστορικού γίγνεσθαι και άλλοτε σαν επιβραδυντής. Ο Σόλων λειτούργησε σαν επιβραδυντής, όσο αφορά την εμφάνιση της τυραννίδας (του Πεισίστρατου), αλλά ταυτόχρονα και σαν επιταχυντής, όσον αφορά την εμφάνιση της δημοκρατίας, που δεν θα εμφανιστεί πουθενά αλλού στην Ελλάδα, πλην της Αττικής. Γιατί όπως θα δούμε, στην Αθηναϊκή Δημοκρατία ανήκε ολόκληρη η Αττική. Μ’ άλλα λόγια, οι μεταρρυθμίσεις του Σόλωνα, που είχαν ως σκοπό να σωφρονίσουν την αριστοκρατία και να την κάνουν διαλλακτικότερη προκειμένου να μην τα χάσει όλα, είχαν δύο συνέπειες: Η αριστοκρατία να τα χάσει όλα με τη δημοκρατία που θα έρθει και η δημοκρατία να προκόψει μέσα από τις προσπάθειες που κάνουν οι αριστοκράτες να περισωθούν διά της σολώνειας μεταρρύθμισης. Ο αρχαίος τούτος μύθος δηλώνει: Αριστοκράτες, ιδιοκτήτες, κάτοχοι των μέσων παραγωγής απανταχού της Γης, προσοχή στις μεταρρυθμίσεις. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν μια μεταρρύθμιση θα παραμείνει απλώς μεταρρύθμιση ή αν θα οδηγήσει σε κάτι πέραν της μεταρρυθμιστικής προθέσεως του μεταρρυθμιστή, όπως συνέβη με το Σόλωνα. Όσο ο Αίολος κρατάει τους αέρηδες της ιστορίας καλά κλεισμένους στους ασκούς του, έχει καλώς γι’ αυτούς που προστατεύει ο Αίολος. Όμως, αν ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου, άντε να μαζέψεις τον άνεμο! Και, βέβαια, δεν μπορείς να υποχρεώσεις ένα θεό, έστω και δευτερεύοντα, να παίζει συνεχώς ρόλο τάπας στους ασκούς. Αργά ή γρήγορα, έστω και από αφηρημάδα, ο θεός θα τραβήξει το πώμα και θα γίνει χαμός, κατά το δη λεγόμενον. Τα παραπάνω σημαίνουν πως ο Σόλων μπορεί να είναι όντως ο «πατέρας της Αθηναϊκής Δημοκρατίας», όμως είναι ένας «κατά λάθος πατέρας», σαν εκείνους που ξεχνούν να πάρουν τις αναγκαίες προφυλάξεις και βρίσκονται μ’ ένα παιδί, σε εννιά μήνες μετά τις ηδονικές χαρές. Όπως και να ’ναι πάντως, το παιδί, άπαξ και έρθει στη ζωή, είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό, έστω και αν ήρθε κατά λάθος. Άλλωστε και ο κατά λάθος μπαμπάς δεν παύει να είναι ένας μπαμπάς, όπως και οι άλλοι. Λοιπόν, το παιδί του αριστοκράτη Σόλωνα, που δεν πρόλαβε να το δει ο καημένος, παρόλο που πέθανε σε βαθύ γήρας, το ονόμασαν Δημοκρατία. Με μαρξιστική λογική σκεπτόμενοι, ο Σόλων δεν έκανε καμιά γκάφα, όπως ενδεχομένως να τον κατηγόρησαν αργότερα οι εκπεσμένοι αριστοκράτες. Οι νόμοι του είναι όντως σοφοί και όντως υπερασπίζονταν με διαλλακτικότητα και σύνεση τα συμφέροντα της αριστοκρατίας. Αλλά όχι και της άγνωστης προς το παρόν δημοκρατίας. Όπως και να ’ναι, στην περίπτωση του Σόλωνα, έχουμε μια σπάνια ευκαιρία να μελετήσουμε το ρόλο της προσωπικότητας στην Ιστορία: Χωρίς τους νόμους του, που δεν αποσκοπούσαν στη δημοκρατία, δημοκρατία δεν θα υπήρχε στην Αθήνα, όπως δεν υπήρξε πουθενά αλλού εκτός της Αθήνας. Όμως και τους νόμους του Σόλωνα και τη δημοκρατία, τα δημιούργησαν οι ειδικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της Αθήνας κι όχι η ιδιοφυΐα ενός όντως μεγάλου άντρα, τον οποίο η δημοκρατία συνεχίζει να τιμά και να σέβεται.

Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2022

Times Λονδίνου: «Τα Γλυπτά του Παρθενώνα ανήκουν στην Αθήνα και πρέπει να επιστραφούν»

Μια ξαφνική αλλαγή της στάσης τους σχετικά με τα Ελγίνεια Μάρμαρα έκαναν μετά από χρόνια, οι Times του Λονδίνου! Times Λονδίνου: «Τα Γλυπτά του Παρθενώνα ανήκουν στην Αθήνα και πρέπει να επιστραφούν»
Μια ξαφνική αλλαγή της στάσης τους σχετικά με τα Ελγίνεια Μάρμαρα έκαναν μετά από χρόνια, οι Times του Λονδίνου. Σε πρόσφατα δημοσιευμένο άρθρο τους με τίτλο «Η άποψη των Times για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα: Ενώνοντας την Ελληνική Κληρονομιά», τάσσονται καθαρά υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα. Με υπότιτλο «Η υπόθεση για την επιστροφή των Ελγινείων Μαρμάρων στην Αθήνα έχει γίνει επιτακτική», οι Times δηλώνουν πλέον απερίφραστα ότι, αλλάζουν γνώμη ύστερα από 50 χρόνια όπου υποστήριξαν τη βρετανική κυβέρνηση και το βρετανικό μουσείο στη θέση τους που ήταν κατά της επιστροφής των Μαρμάρων στην Ελλάδα. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο: «Για περισσότερα από 50 χρόνια, καλλιτέχνες και πολιτικοί υποστήριξαν ότι τα τόσο θεμελιώδη τεχνουργήματα για την πολιτιστική ταυτότητα ενός έθνους πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Το μουσείο και η βρετανική κυβέρνηση, με την υποστήριξη των Times, αντιστάθηκαν στην πίεση. Όμως οι καιροί και οι συνθήκες αλλάζουν. Τα γλυπτά ανήκουν στην Αθήνα. Τώρα πρέπει να επιστρέψουν». Στο ίδιο δημοσίευμα γίνεται αναφορά και στην πρόσφατη επιστροφή του θραύσματος Fagan του Παρθενώνα από το Μουσείο Antonino Salinas του Παλέρμο στο Μουσείο της Ακρόπολης. Το συγκεκριμένο θραύσμα αποτελεί κομμάτι του λίθου VI της ανατολικής ζωοφόρου του Παρθενώνα, όπου απεικονίζονται καθιστοί οι Ολύμπιοι θεοί και παρακολουθούν την παράδοση του πέπλου στην Αθηνά, την προστάτιδα της Αθήνας. Στο τμήμα αυτό απεικονίζονται τα κάτω άκρα της θεάς του κυνηγιού, Αρτέμιδας καθώς κοιτάζει την πομπή των Παναθηναίων, που προσέρχονται προς τον μεγάλο ναό. Οι Times θυμήθηκαν με αφορμή την επιστροφή αυτή από την Ιταλία, μια παρόμοια συμφωνία που επιχειρήθηκε να γίνει με το Βρετανικό Μουσείο και το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού, όπου σε αντάλλαγμα για την επιστροφή των Μαρμάρων, η Ελλάδα θα έστελνε στο Λονδίνο μια εκ περιτροπής έκθεση με κάποια από τα πολυτιμότερα κλασικά αντικείμενά της που δεν εκτίθενται μόνιμα. Δυστυχώς, η συμφωνία δεν επιτεύχθηκε καθώς η Βρετανία επέμεινε στη θέση της ότι τα Μάρμαρα είχαν αγοραστεί και όχι λεηλατηθεί και ως εκ τούτου, θα πρέπει να παραμείνουν στο Βρετανικό Μουσείο διότι αποτελούν ιδιοκτησία του. Προσπάθησε μάλιστα να ενισχύσει τη θέση της λέγοντας ότι η αυξανόμενη ατμοσφαιρική ρύπανση στην Αθήνα έχει επηρεάσει μεγάλο μέρος του Παρθενώνα ενώ τα Ελγίνεια έχουν διατηρηθεί σε άριστη κατάσταση επειδή βρίσκονται σε ένα καθαρό και ασφαλές περιβάλλον, εκείνο του Βρετανικού Μουσείου. Ο αρθρογράφος δεν διστάζει να τονίσει ότι «Όχι μόνο τα Γλυπτά του Παρθενώνα έχουν ήδη υποστεί ζημιές από ακατάλληλο καθαρισμό στη Βρετανία, αλλά η Ελλάδα έχει χτίσει ένα υπέροχο μουσείο δίπλα στην Ακρόπολη, ασφαλές και προσβάσιμο, όπου φυλάσσονται τώρα τα αυθεντικά γλυπτά και όπου τα μάρμαρα θα συμπλήρωναν τη ζωφόρο». Επισημαίνει επίσης ότι, τα Ελγίνεια Μάρμαρα στέκονται εμπόδιο σε μια θερμή σχέση με την Ελλάδα και ότι η επιστροφή των Μαρμάρων θα ήταν μια μεγαλόψυχη χειρονομία, καθώς η Βρετανία χρειάζεται να αναζωπυρώσει τις φιλίες της με τις ευρωπαϊκές χώρες. https://enallaktikidrasi.com/2022/02/times-londinou-glypta-parthenona-anikoun-athina-prepei-epistrafoun/?mc_cid=d92d09df83&mc_eid=3f0bcfb00e

Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2022

-Παγκόσμια ημέρα Ελληνικής Γλώσσας-

Λένα Σιμιτσάκου * Ενός λεπτού σιγή για την μεγαλειώδη αυτή γλώσσα, που ο ίδιος ο λαός της, την απαξιώνει και την αποδυναμώνει καθημερινά, συμβάλλοντας συστηματικά στον αργό, σταδιακό και βέβαιο αφανισμό της!
⚫️ Νικηφόρος Βρεττάκος: Κι ἂν τυχὸν κάπου ἀνάμεσα στοὺς γαλάζιους διαδρόμους συναντήσω ἀγγέλους, θὰ τοὺς μιλήσω ἑλληνικά, ἐπειδὴ δὲν ξέρουνε γλῶσσες. Μιλᾶνε μεταξὺ τους μὲ μουσική. ⚫️ Κικέρων: "Ει θεοί διαλέγονται, την των Ελλήνων γλώττη χρώνται» (Εάν οι θεοί μιλούν, τότε σίγουρα χρησιμοποιούν τη γλώσσα των Ελλήνων.) ⚫️ Βολταίρος: Είθε η ελληνική γλώσσα να γίνει κοινή όλων των λαών ⚫️ Οδ. Ελύτης: Η ελληνική γλώσσα είναι η πιο παλιά και η πιο πλούσια γλώσσα του κόσμου. Είμαστε οι μόνοι σε όλη την Ευρώπη που έχουμε το προνόμιο να λέμε τον ουρανό ''ουρανό''και τη θάλασσα ''θάλασσα'',όπως την έλεγαν ο Όμηρος και ο Πλάτωνας πριν 2.500 χρόνια.... ⚫️ Γκαίτε :Άκουσα στον Άγιο Πέτρο της Ρώμης το Ευαγγέλιο σε όλες τις γλώσσες. Η Ελληνική αντήχησε άστρο λαμπερό μέσα στη νύχτα. ⚫️ Κλώντ Φοριέλ Γάλλος ιστορικός και φιλόλογος: "Η Ελληνική Γλώσσα έχει ομοιογένεια σαν τη Γερμανική, είναι όμως πιο πλούσια από αυτήν. Έχει τη σαφήνεια της Γαλλικής, έχει όμως μεγαλύτερη ακριβολογία. Είναι πιο ευλύγιστη από την Ιταλική και πολύ πιο αρμονική από την Ισπανική. Έχει δηλαδή ό,τι χρειάζεται για να θεωρηθεί η ωραιότερη γλώσσα της Ευρώπης." ⚫️ Ο Γ. Σεφέρης γράφει προφητεύοντας συνάμα: ....Δὲν ξέρω πόσο θὰ αντέξει ακόμα (η γλώσσα). Ἐκείνο ποὺ ξέρω εἶναι ὅτι ἡ μαγιὰ λιγοστεύει καὶ δὲν μὲνει πιὰ καιρὸς γιὰ νὰ μένουμε ἀμέριμνοι. Δὲν εἶναι καινούργια τὰ σημεῖα ποὺ δεῖχνουν πώς, ἂν συνεχίσουμε τὸν ἲδιο δρόμο, ἂν ἀφεθούμε μοιρολατρικὰ στὴν δύναμη τῶν πραγμάτων, θὰ βρεθοῦμε στὸ τέλος μπροστὰ σε μιὰ γλῶσσα ἐξευτελισμένη, πολύσπερμη καὶ ἀσπόνδυλη. ⚫️ Ελεν Κέλερ «Αν είναι αλήθεια ότι το βιολί είναι το τελειότερο μουσικό όργανο, τότε τα Ελληνικά είναι το βιολί της σκέψης». ⚫️ Μαριάννα Μακ Ντόναλντ, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας: «Η γνώση της Ελληνικής είναι απαραίτητο θεμέλιο υψηλής πολιτιστικής καλλιέργειας.» ⚫️Βέρνερ Χάιζενμπεργκ Γερμανός φυσικός:"Η θητεία στην αρχαία Ελληνική γλώσσα υπήρξε η σπουδαιότερη πνευματική μου άσκηση. Στη γλώσσα αυτή υπάρχει η πληρέστερη αντιστοιχία ανάμεσα στην λέξη και το εννοιολογικό περιεχόμενο. ⚫️ Μπιλ Γκέιτς, Microsoft: Η Ελληνική με την μαθηματική δομή της είναι η γλώσσα της πληροφορικής και της νέας γενιάς των εξελιγμένων υπολογιστών, διότι μόνο σ” αυτήν δεν υπάρχουν όρια

Δευτέρα 10 Ιανουαρίου 2022

Ο μυστηριακός αριθμός 5040

Ο μυστηριακός αριθμός 5040, που αναφέρει ο Πλάτων, και ποια ΘΕΙΑ ΛΕΞΗ κρύβεται σε αυτόν "Πέντε χιλιάδες τεσσαράκοντα" Του Μηνά Τσικριτσή, mtsikritsis@gmail.com, καθηγητή αιγαιακών γραφών
Για πρώτη φορά φεύγω απο την θεματολογία του Μινωικού Πολιτισμού, όπως με γνωρίζετε, και πάω σε θέμα, ίσως ,μεταφυσικό και απόκρυφο: Όπως σας είχα αναφέρει, στις 18 Νοεμβρίου 2021 με τίτλο «Ο Κρυμμένος αριθμός 5040 του Πλάτωνα στην νέα Πόλη πουθα κατασκευαστεί στην Σεούλ» - ΔΙΑΒΑΣΤΕ το ΕΔΩ - θα έγραφα ένα πιο αναλυτικό άρθρο για αυτόν τον μυστηριακό αριθμό 5040, που αναφέρει ο Πλάτων στο έργο του «Νόμοι». Το θέμα αυτό προσπαθώ να το δω με την ιδιότητα του Μαθηματικού. Το θέμα αυτό το συζητούσαμε τώρα και μια δεκαετία με μερικούς φίλους, τώρα και δυο μήνες που αρχισα την συγγραφή βγήκε περίπου ένα μικρό βιβλίο, αλλά επέλεξα να σας στείλω 8 σελίδες με τα πιο βασικά που μπορούν να λεχθούν. Στο κείμενο προσπάθησα να συνενώσω διάφορες απόψεις και παρατηρήσεις που έκανα με άλλες που βρήκα. Όπως θα δείτε, αξίζει να ερευνήσετε τελικά την Θεία Λέξη που κρυβεται σε όνομα στον αριθμό 5040…

Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2021

Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της

2.4. Η εξέλιξη της αρχιτεκτονικής και τα πρώτα μνημειακά κτήρια με πλαστικό και γραπτό διάκοσμο
Στη διάρκεια της ανατολίζουσας περιόδου η ελληνική αρχιτεκτονική γνωρίζει μια πραγματική μεταμόρφωση με την οικοδόμηση των πρώτων μνημειακών κτηρίων. Και σε αυτή την περίπτωση τα πρότυπα ήρθαν από την Εγγύς Ανατολή και από την Αίγυπτο. Ένα τέτοιο παράδειγμα από το δεύτερο μισό του 7ου αιώνα π.Χ. είναι ο ναός Α του Πρινιά στην κεντρική Κρήτη, που ήταν αφιερωμένος στον Απόλλωνα. Ο ναός αυτός δεν έχει κοινά στοιχεία με τους μεταγενέστερους ελληνικούς ναούς· είναι ένα μονόχωρο ορθογώνιο οίκημα με επίπεδη στέγη και μια χαμηλή εστία (εσχάρα) ανάμεσα σε δύο στύλους στο εσωτερικό του. Μπροστά στην είσοδο ανοίγεται ένα προστώο, που στηρίζεται σε δύο παραστάδες και σε έναν κεντρικό πεσσό. Η πρόσοψη του ναού του Πρινιά ήταν διακοσμημένη με λίθινα αρχιτεκτονικά γλυπτά, ανάμεσα στα παλαιότερα γλυπτά που γνωρίζουμε από την Ελλάδα. Στο επάνω μέρος, αμέσως κάτω από τη στέγη, υπήρχε μια ανάγλυφη ζωφόρος με εννέα οπλισμένους ιππείς, που προχωρούν προς τα αριστερά. Στο κάτω μέρος, δεξιά και αριστερά από την είσοδο, στέκονταν δύο αντικριστές ανάγλυφες σφίγγες. Αλλά το πιο εντυπωσιακό κομμάτι του γλυπτού διακόσμου βρίσκεται στο υπέρθυρο και στις παραστάδες της εισόδου. Στο υπέρθυρο δύο ολόγλυφες αντικριστές καθιστές γυναικείες μορφές, ντυμένες με μακρύ χιτώνα και επενδύτη, πατούν επάνω σε ζωφόρο με ζώα (πάνθηρες), ενώ στο κάτω μέρος εικονίζονται όρθιες γυναίκες με την ίδια ενδυμασία. Η εσωτερική πλευρά των παραστάδων της εισόδου διακοσμείται με ανάγλυφες όρθιες γυμνές γυναίκες. Όλες οι γυναικείες μορφές φορούν ψηλό καπέλο (πόλο), που δείχνει ότι πρέπει να τις ερμηνεύσουμε ως θεότητες. Η κάτοψη του ναού και η θέση του γλυπτού διακόσμου θυμίζουν περισσότερο αιγυπτιακά παρά ανατολικά πρότυπα, αν και κάποιες από τις μορφές (όπως η όρθια γυμνή θεά με τον ψηλό πόλο) καθώς και οι ζωφόροι με τα ζώα στη σειρά έχουν ενδεχομένως συριακή προέλευση. Ο ναός του Πρινιά είναι δείγμα των πρώτων προσπαθειών για δημιουργία μνημειακής αρχιτεκτονικής βασισμένης σε ξένα πρότυπα. Προσπάθειες όπως αυτή δεν είχαν, ωστόσο, συνέχεια. Στο δεύτερο μισό του 7ου αιώνα π.Χ. δημιουργούνται και επικρατούν συγκεκριμένοι και σταθεροί τύποι δόμησης για τα μεγάλα μνημειακά κτίσματα και ειδικότερα για τους ναούς. Αυτοί οι τύποι δόμησης, που τους ονομάζουμε αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, καθόρισαν τη μορφή των αρχαίων ελληνικών μνημειακών κτηρίων. Οι ρυθμοί είναι δύο: ο δωρικός και ο ιωνικός. Σύμφωνα με τον Ρωμαίο αρχιτέκτονα Βιτρούβιο (De architectura 4.1.3-7), συγγραφέα του μόνου αρχαίου συγγράμματος για την αρχιτεκτονική που μας σώζεται, ο δωρικός ρυθμός, που δημιουργήθηκε στην Πελοπόννησο (συγκεκριμένα μάλιστα στο Άργος) και διαδόθηκε αργότερα και στη Μικρά Ασία, διεκδικεί τα πρωτεία από τον ιωνικό, όπως ο άνδρας από τη γυναίκα. Στην πραγματικότητα δεν αποκλείεται ο δωρικός ρυθμός να προήλθε από την εξέλιξη στοιχείων της μυκηναϊκής αρχιτεκτονικής. Πάντως τα πρώτα γνωστά παραδείγματα εντοπίζονται στη βόρεια Πελοπόννησο και δεν είναι παλαιότερα από το τέλος του 8ου ή τις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. Ο δωρικός ρυθμός επικράτησε στην ηπειρωτική Ελλάδα και στις δυτικές αποικίες. Ένα πρώιμο παράδειγμα δωρικού κτηρίου, που σώζεται σχετικά καλά, είναι ο δεύτερος ναός του Απόλλωνα στον Θέρμο της Αιτωλίας, έργο πιθανότατα Κορίνθιων τεχνιτών, που χρονολογείται μεταξύ 630 και 610 π.Χ.. Ο ναός είναι περίπτερος, που σημαίνει ότι περιβάλλεται από ένα πτερόν, δηλαδή μια σειρά από κίονες, στους οποίους στηρίζεται η εξωτερική πλευρά της στέγης (πέντε στις στενές και δεκαπέντε στις μακρές πλευρές· εξωτερικές διαστάσεις 12 m x 38 m περίπου). Οι κίονες, που δεν σώζονται, ήταν ξύλινοι και πατούσαν απευθείας στον λίθινο στυλοβάτη, δηλαδή στην επιφάνεια έδρασης· ο κορμός τους είχε κάθετες ραβδώσεις με οξεία ράχη. Επάνω στους κορμούς των κιόνων πατούσαν πλατιά κιονόκρανα, ώστε να βαστάζουν σταθερά την ανωδομή του ναού, που ονομάζεται θριγκός. Τα δωρικά κιονόκρανα αποτελούνται από ένα στρογγυλό κομμάτι, τον εχίνο, που ενώνεται κάτω με τον κορμό του κίονα και ανοίγει έντονα προς τα επάνω, και ένα τετράγωνο, τον άβακα, που στηρίζεται επάνω του. Ο δωρικός θριγκός (που αρχικά ήταν ξύλινος, στα μεταγενέστερα όμως χρόνια σχεδόν πάντοτε λίθινος) αποτελείται από τα εξής επάλληλα τμήματα: (α) Το πρώτο είναι το επιστύλιο, μια σειρά από οριζόντια δοκάρια που πατούν επάνω στα κιονόκρανα, (β) Το δεύτερο είναι μια ζώνη που σχηματίζεται από τις απολήξεις των εγκάρσιων δοκαριών της στέγης, στις οποίες έκαναν τρεις κάθετες χαράξεις (γλυφές) και γι᾽ αυτό ονομάζονται τρίγλυφοι. Τα κενά ανάμεσα στις τριγλύφους καλύπτονταν με πήλινες πλάκες που ονομάζονται μετόπες. (γ) Το τρίτο είναι το γείσο, δηλαδή το προεξέχον τμήμα της στέγης που στηρίζεται στα εγκάρσια δοκάρια, δηλαδή στη ζώνη με τις τριγλύφους και τις μετόπες. Τα ξύλα του γείσου στερεώνονταν με ορθογώνια κομμάτια ξύλου, που καρφώνονταν επάνω τους. Τα κομμάτια αυτά λέγονται πρόμοχθοι και τα κεφάλια των καρφιών που προεξέχουν κανόνες. (δ) Επάνω στο γείσο στηρίζεται μια κοίλη υδρορρόη που λέγεται σίμη και έχει κατά διαστήματα οπές για την απορροή του νερού της βροχής. Οι οπές έχουν συχνά τη μορφή λεοντοκεφαλής. Ο κύριος χώρος του ναού του Απόλλωνα στον Θέρμο, ο σηκός, είναι μακρόστενος, με ανοιχτή τη μία στενή πλευρά του και έχει στο μέσο μια σειρά από κίονες, που στηρίζουν τη στέγη. Στο πίσω μέρος υπάρχει ένας μικρότερος στεγασμένος χώρος, ο οπισθόδομος. Ο σηκός μαζί με τον οπισθόδομο έχουν μήκος περίπου 32 m, δηλαδή 100 πόδια, και για τον λόγο αυτό μπορούμε να ονομάσουμε τον ναό εκατόμπεδο. Ο δεύτερος αρχιτεκτονικός ρυθμός, ο ιωνικός, εμφανίζει περισσότερες παραλλαγές και τοπικές ιδιομορφίες από τον δωρικό. Σύμφωνα με τον Βιτρούβιο (De architectura 4.1.6), οι Ίωνες δημιούργησαν τον ιωνικό ρυθμό όταν αποφάσισαν να χτίσουν έναν ναό για την Άρτεμη, στους κίονες του οποίου θέλησαν να δώσουν τις αναλογίες του γυναικείου σώματος. Έτσι ο ιωνικός κίονας είναι πιο λεπτός από τον δωρικό, ο οποίος απηχεί τις αναλογίες του ανδρικού σώματος. Στην πραγματικότητα όμως ο ιωνικός ρυθμός φαίνεται να ξεκινάει, όπως και ο δωρικός, από ξύλινες κατασκευές. Οι ιωνικοί κίονες πατούν πάντοτε σε βάση που αποτελείται από ένα κυρτό στοιχείο (σπείρα) και ένα κοίλο στοιχείο (σκοτία). Τα στοιχεία αυτά μπορούν να συνδυάζονται με διάφορους τρόπους ανάλογα με τις εποχές και τις περιοχές: στη Μικρά Ασία συναντούμε συνήθως δύο σκοτίες επάνω σε μία ραβδωτή σπείρα, ενώ στην Αττική μία σκοτία ανάμεσα σε δύο λείες σπείρες. Το ιωνικό κιονόκρανο μοιάζει να προέκυψε από μιαν απλή ξύλινη κατασκευή με εχίνο και άβακα (όμοια με το δωρικό κιονόκρανο), ο οποίος αργότερα διακοσμήθηκε εξωτερικά με μετάλλινα ελάσματα. Έτσι εξηγείται ικανοποιητικά η παρουσία των ελίκων, που δεν υπάρχουν στα πιο πρώιμα παραδείγματα. Ο ιωνικός θριγκός αποτελείται: (α) από ένα τριταινιωτό επιστύλιο και (β) από μικρές ορθογώνιες προεξοχές (γεισίποδες), που στηρίζουν το γείσο. Τα στοιχεία αυτά, ειδικά μάλιστα οι γεισίποδες, προέρχονται σαφέστατα από ξύλινες κατασκευές που χρησίμευαν για τη στήριξη της στέγης. Ανάμεσα στο επιστύλιο και τους γεισίποδες συναντούμε σε μερικές περιπτώσεις, ιδιαίτερα στην Αττική, μια ζωφόρο με ανάγλυφες παραστάσεις. Η ζωφόρος αυτή κατάγεται πιθανόν από τις πήλινες επενδύσεις που κοσμούσαν τους τοίχους μνημειακών κτηρίων της Ανατολής. Ο πρώτος περίπτερος ιωνικός ναός που γνωρίζουμε χτίστηκε στο μεγάλο ιερό της Ήρας στη Σάμο. Παλαιότερα οι αρχαιολόγοι πίστευαν ότι στον αρχικό μακρόστενο εκατόμπεδο ναό της Ήρας, που χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 8ου αιώνα π.Χ. και είναι ένας από τους παλαιότερους της Ελλάδας, είχε προστεθεί αργότερα μια εξωτερική περίσταση (πτερόν) από ξύλινους κίονες. Οι νεότερες έρευνες έδειξαν όμως ότι ο ναός αυτός αντικαταστάθηκε στις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. από έναν μεγαλύτερο (εξωτερικές διαστάσεις 11,70 m x 37,70 m) που ήταν περίπτερος, αφού περιβαλλόταν από τετράγωνους ξύλινους στύλους (έξι στις στενές πλευρές και δεκαοκτώ στις μακρές). Ο σηκός δεν είχε εσωτερική κιονοστοιχία· τα στηρίγματα της οροφής ήταν τοποθετημένα κατά μήκος των τοίχων, αφήνοντας ελεύθερο τον χώρο, στο βάθος του οποίου στεκόταν το λατρευτικό άγαλμα. Η οροφή και η στέγη ήταν από ξύλο και δεν γνωρίζουμε την ακριβή μορφή τους. Στο επάνω μέρος των τοίχων υπήρχε, όπως φαίνεται, μια ζωγραφιστή ζωφόρος.
Posted by geo pi

Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2021

...... δικαιώματα και ελευθερίες.......

Takis Psaridis Εξώφυλλο στο Time. Αφιερωμένο στην πιο ανήθικη κυβέρνηση που γνώρισε μεταπολιτευτικά ο τόπος. Διότι ακόμα και στην λαίλαπα της πανδημίας και με ένα «Μάτι» νεκρούς την ημέρα, όχι μόνο απέτυχε, αλλά και συνεχίζει
«κανονικά», αδίστακτα και αναίσχυντα το έργο των διαβόητων νεοφιλελεύθερων «μεταρρυθμίσεων». Εκμεταλλευόμενη την συγκυρία της πανδημίας και με την υποστήριξη των «πετσωμένων» μίντια, με ψέματα και επικοινωνιακές απάτες, συντελείται «νύχτα» στη χώρα μια βίαιη οικονομική και ταξική αναδιάρθρωση στην παιδεία, στην υγεία, στην ασφάλιση, στον πολιτισμό, στην Δημοκρατία. Καταργούνται δικαιώματα και ελευθερίες, εκχωρείται η ΔΕΗ και οι μη προνομιούχοι καταδικάζονται στην ακρίβεια και στην διαρκή λιτότητα. Η χώρα είναι πρώτη στην ακρίβεια και πρώτη σε θανάτους στην ανεπτυγμένη Ευρώπη. Τα νοσοκομεία και το προσωπικό γονάτισαν και οι νεκροθάλαμοι γέμισαν. Και ενώ οι ΜΕΘ δεν επαρκούν, η κυβέρνηση κλείνει τα χειρουργεία και τα στέλνει στην «ιδιωτική πρωτοβουλία» για να κερδοσκοπήσει, αντί να την επιτάξει. Καμία κυβέρνηση και κανένας πρωθυπουργός μεταπολιτευτικά δεν έχει επιδείξει τέτοιο κυνισμό και ανηθικότητα, στις πιο κρίσιμες στιγμές για την ζωή και τον τόπο και μάλιστα με την υποστήριξη των δήθεν «φιλελευθέρων», «κεντρώων» και μεταλλαγμένων αριστερών. Με την υποστήριξη δηλαδή όλων αυτών που χειροκροτούν τον «Μωυσή», διότι, όπως λένε, μέσα σε όλο αυτό που βιώνουμε, «ευτυχώς» δεν «θρηνούμε θύματα», δεν θρηνούμε «ανθρώπινες ζωές». Ιδού λοιπόν αυτό που εικονίζεται στο Time για να το δει όλος ο κόσμος. Είναι η «κραυγή» της ζωής που «σώθηκε». Η κραυγή της ζωής που «έσωσαν» και που εξακολουθούν αδίστακτα να «σώζουν»
.

Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος: Γιατί ανακαλεί τη δωρεά του προς το Υπουργείο Πολιτισμού για τους «Δεσμώτες του Φαλήρου»

Dersmotes_Faliroi Αναστασία Κουκά 20/05/2022, 19:30 20 Thema Insights Στα ίχνη της κρυμμένης σκόνης! 20/05/2022, 18:29 Η οπτική ίνα φτάν...